Αποφάσισες να κάνεις ριζικές αλλαγές στη διατροφή και στον τρόπο ζωής σου με στόχο ένα χαμηλότερο σωματικό βάρος. Αισθάνεσαι ήδη καλύτερα με την εικόνα του σώματός σου, έχεις παρατηρήσει διαφορά σε πόντους αλλά το βάρος που δείχνει η ζυγαριά σε απογοητεύει. Αναρωτιέσαι:
- Πώς εξηγείται η διαφορά που παρατηρώ στα ρούχα, χωρίς να μειώνεται το βάρος μου;
- Αξίζει η μέτρηση των πόντων;
- Πώς συνδέονται οι περιφέρειες του σώματός μου με την υγεία και το λίπος;
- Μπορώ να μετρήσω τους πόντους μόνος/η μου;
Συνέχισε λοιπόν να διαβάζεις για να βρεις απαντήσεις σε αυτές και ακόμη περισσότερες ερωτήσεις!
Το Βάρος μόνο δεν αρκεί
Πολλές φορές έρχομαι αντιμέτωπος στο γραφείο με την ερώτηση: «Γιατί δεν έχασα βάρος αυτή την εβδομάδα;» Παρόλο που η συνολική πορεία του ίδιου ατόμου που κάνει την παραπάνω ερώτηση μέχρι εκείνη την ημέρα, μπορεί να είναι εξαιρετική. Η απάντηση μπορεί να δοθεί συγκρίνοντας τις μετρήσεις σύστασης σώματος (λιπομέτρηση). Με τον τρόπο αυτό μπορούμε να παρακολουθήσουμε την ποιοτική μεταβολή που προκύπτει από τη διαφορά του βάρους, δηλαδή πόσο μειώθηκε ο λιπώδης ιστός.
Τι γίνεται όμως στην περίπτωση που δεν έχουμε τη δυνατότητα της λιπομέτρησης;
Φτάνει μόνο το ζύγισμα;
Είναι σημαντικό να κατανοήσεις ότι το νούμερο της ζυγαριάς αποτελεί το συνολικό βάρος των επιμέρους ιστών του σώματός σου. Περιλαμβάνει, δηλαδή, το βάρος του σκελετού σου, του μυϊκού ιστού, του λιπώδους ιστού, των σωματικών οργάνων σου και των υγρών σου. Στην οθόνη της ζυγαριάς όμως εμφανίζεται ένας μόνο αριθμός για όλα τα παραπάνω, χωρίς να αναλύεται πως αυτός προκύπτει. Ως εκ τούτου, το βάρος δεν είναι ο μόνος παράγοντας που μπορεί να καθορίσει την προσπάθειά σου.
Για παράδειγμα, μπορεί να έχεις κατακράτηση υγρών αυτή την εβδομάδα λόγω:
- υψηλής κατανάλωσης αλατιού επειδή έφαγες περισσότερες μέρες απ΄έξω
- μεγαλύτερης κατανάλωσης αλκοόλ
- εμμήνου ρύσεως
και να έχεις απογοητευτεί που κόλλησε η ζυγαριά σου, την ίδια στιγμή που πας περίφημα. Eδώ λοιπόν έρχεται η δική μου εργασία, δηλαδή να σου εξηγήσω πώς λειτουργεί το σώμα σου και ότι κινείσαι προς τη σωστή κατεύθυνση.
Διάβασε περισσότερα: Οδηγός για την Κατακράτηση Υγρών
Γιατί είναι χρήσιμοι οι Πόντοι;
Η εικόνα του σώματος όπως και τα συναισθήματά σου είναι πολύ σημαντικά! Έτσι, η προσοχή των επαγγελματιών υγείας στρέφεται όλο και περισσότερο στην αξιολόγηση των περιφερειών ή αλλιώς των πόντων. Επιπλέον, καθώς σκοπός μίας συστηματικής προσπάθειας για ισορροπημένη διατροφή είναι η μείωση του λίπους, προκύπτει η ανάγκη καθιέρωσης μετρήσιμων στόχων, πέραν του βάρους. Πάμε να δούμε γιατί;
Λιπώδης Μάζα vs Μυϊκή Μάζα
Το λίπος και οι μύες είναι εξίσου σημαντικά για έναν ανθρώπινο οργανισμό. Εξαιτίας του ρόλου τους έχουν εντελώς διαφορετική χημική σύσταση και πυκνότητα. Συγκεκριμένα, ο λιπώδης ιστός ως η κυριότερη αποθήκη ενέργειας στους υγιείς ενήλικες, διαθέτει χαμηλή πυκνότητα, ενώ περιέχει ελάχιστη ποσότητα νερού (περίπου 15%). Αντίθετα, το νερό αποτελεί τη βασική δομική μονάδα ενός εξαιρετικά πυκνού ιστού, του μυϊκού (περίπου 75%).
Πώς μεταφράζεται στην πράξη αυτό;
Η απάντηση συνοψίζεται εύστοχα στην εικόνα που ακολουθεί:
Παρόλο που οι 2 ιστοί της φωτογραφίας έχουν το ίδιο ακριβώς βάρος, το λίπος λόγω της χαμηλής πυκνότητας και περιεκτικότητας σε νερό καταλαμβάνει αρκετά μεγαλύτερο όγκο από τον μυ.
Συνεπώς, μία πιθανή μείωση στο σωματικό λίπος θα έκανε αισθητή τη διαφορά στα ρούχα πάνω σου, αλλά ενδεχομένως να μην εμφανιζόταν στη ζυγαριά! Προς αυτή την κατεύθυνση η μέτρηση των σωματικών πόντων φαίνεται πως αποτελεί ένα απόλυτα χρήσιμο εργαλείο.
Με τη μέθοδο αυτή μπορεί να αναγνωριστεί η μείωση του σωματικού λίπους ακόμα κι όταν δεν εμφανίζεται μεγάλη διαφορά στα κιλά
Ευκολία Χρήσης Πόντων
Ένα ακόμη πλεονέκτημα αυτής της μεθόδου, που την κάνει ακόμη πιο προσιτή και δημοφιλή είναι η ευκολία στην εφαρμογή της. Μπορεί να πραγματοποιηθεί παντού, ακόμη και σε ένα σπίτι, καθώς ο μόνος εξοπλισμός που απαιτείται είναι μία μεζούρα και μία αριθμομηχανή.
Πόντοι και Διαιτολόγος
Χρειάζεται βέβαια προσοχή, καθώς η αξιοπιστία των αποτελεσμάτων εξαρτάται από το κάθε σημείο μέτρησης. Έτσι, η σωστή εκπαίδευση σου από τον επαγγελματία διαιτολόγο είναι άκρως απαραίτητη για την ακρίβεια αυτής της μεθόδου.
Σωματότυποι και Πόντοι
Πριν περάσω σε μία πιο επιστημονική προσέγγιση των περιμέτρων, ας δούμε τι ισχύει με τους σωματότυπους.
Θα έχεις ακούσει ή διαβάσει για διάφορες κατηγοριοποιήσεις των τύπων σώματος με τις πιο γνωστές να είναι:
Ορθογώνιο παραλληλόγραμμο, ίσιο ή μπανάνα
Έτσι χαρακτηρίζονται τα σώματα στα οποία η περίμετρος της μέσης είναι περίπου ίδια με του ισχίου και του στήθους.
Τρίγωνο ή αχλάδι
Η περίμετρος του στήθους και της μέσης είναι αρκετά μικρότερη από αυτή του ισχίου, ενώ γενικά το άνω μέρος του κορμού είναι λεπτό.
Ανεστραμμένο τρίγωνο ή μήλο
Σε αυτή την περίπτωση το ισχίου είναι εμφανώς πιο στενό σε σύγκριση με τους ώμους και το στήθος.
Κλεψύδρα
Η περίμετρος του ισχίου και του στήθους είναι σχεδόν η ίδια, ενώ η περιφέρεια της μέσης είναι μικρότερη. Στην κατηγορία αυτή ανήκουν οι αναλογίες «μοντέλου» γνωστές σε όλους: 90-60-90.
Στρογγυλό ή οβάλ
Η μεγαλύτερη περιφέρεια της συγκεκριμένης κατηγορίας σώματος είναι αυτή του στήθους. Οι γοφοί είναι στενοί, ενώ η περίμετρος της μέσης αρκετά αυξημένη.
Διαμάντι
Χαρακτηριστικό του συγκεκριμένου τύπου είναι οι εκτενέστεροι γοφοί από τους ώμους, συνδυαστικά με μικρή περίμετρο στήθους αλλά μεγαλύτερη μέσης.
Αθλητικό
Το σώμα αυτό έχει ομοιότητες με τον τύπο «κλεψύδρα». Η βασική διαφορά είναι ότι στο μυώδες αυτό σώμα η μέση ξεχωρίζει λιγότερο, με αποτέλεσμα το νοητό σχήμα που σχηματίζεται μεταξύ ώμων, μέσης και ισχίου να παραπέμπει σε ορθογώνιο.
Πώς συνδέονται οι Πόντοι των σωματότυπων με το Λίπος;
Το σχήμα κάθε σώματος συνδέεται άμεσα με τις λιπαποθήκες του. Για παράδειγμα, η αυξημένη εναπόθεση λίπους στην περιοχή του κεντρικού κορμού οδηγεί σε αυξημένη περίμετρο μέσης. Αντίστοιχα, σε κάθε μία από τις παραπάνω κατηγορίες σωματότυπου, τα σημεία με τις μεγαλύτερες περιφέρειες είναι εκείνα στα οποία εναποτίθεται περισσότερο το λίπος. Και το σημείο στο οποίο συσσωρεύεται το σωματικό λίπος σε ένα σώμα είναι εξαιρετικά σημαντικό.
Μπορείς να αλλάξεις σωματότυπο;
Το σώμα μας και η δομή του έχει τη δυνατότητα να αλλάξει! Οι αλλαγές αυτές μπορεί να είναι αποτέλεσμα:
– φυσικών μεταβολών που προκύπτουν σε κάθε στάδιο της ζωής μας
Για παράδειγμα, η εμμηνόπαυση αποτελεί μία χαρακτηριστική περίοδο κατά την οποία η γυναίκα παρατηρεί αξιοσημείωτες αλλαγές στο σώμα της. Συγκεκριμένα, η μείωση των επιπέδων των οιστρογόνων μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση της εναπόθεσης λίπους και ειδικά στην περιοχή της κοιλιάς (σπλαχνικό λίπος). Παράλληλα, με την πάροδο του χρόνου παρατηρείται αργή, αλλά σημαντική, μείωση της μυϊκής μάζας που έχει σαν αποτέλεσμα την περαιτέρω αλλαγή της εικόνας του γυναικείου σώματος.
Διάβασε επίσης τον οδηγό: Εμμηνόπαυση και Διατροφή
– ή ατομικής προσπάθειας
Η συστηματική σωματική άσκηση είναι ικανή να «μεταμορφώσει» το ανθρώπινο σώμα. Είμαι σίγουρος ότι θα έχεις ακουστά τον ξένο όρο body transformation. Στην εποχή μας, λόγω της αυξημένης ζήτησης, είναι εύκολο να βρεις ολοκληρωμένα προπονητικά προγράμματα τα οποία συνδυαστικά με μία ισορροπημένη διατροφή μπορούν να αλλάξουν το σώμα σου αρκεί να το θέλεις πραγματικά.
Πού και Πώς μετράμε τους Πόντους
Αναλόγως με τον στόχο σου, υπάρχουν διάφορα σημεία στο σώμα σου που μπορείς να μετρήσεις με μία μεζούρα. Παρακάτω σου αναφέρω τις 6 κυριότερες περιφέρειες σώματος και πώς μπορείς να τις μετρήσεις:
1. Βραχίονα
Η μέτρηση αυτή γίνεται στο μέσο του δεξιού βραχίονα (μπράτσου) και αντικατοπτρίζει το πάχος του σκελετικού μυός, του υποδόριου λίπους και του οστού στην περιοχή αυτή.
2. Πήχη
Πρόκειται για τη μέτρηση της περιμέτρου στο μέσο του δεξιού χεριού από τον αγκώνα μέχρι τον καρπό.
3. Μέσης
Για τη συγκεκριμένη περιφέρεια, θα χρειαστεί να τοποθετήσεις τη μεζούρα περιμετρικά της μέσης σου, κάτω από την κατώτερη πλευρά και πάνω από το επίπεδο του ομφαλού. Για να είναι σωστά τα αποτελέσματα, καλό είναι να σε βοηθήσει ένας/ μία φίλος/η.
4. Κοιλιάς
Το σημείο αυτό χρησιμοποιείται εμπειρικά καθώς εξυπηρετεί στην αξιολόγηση της προόδου κατά την προσπάθεια μείωσης του ολικού σωματικού λίπους. Έτσι, επιλέγω να το μετρώ στο μέγιστο σημείο της περιοχής.
5. Ισχίου
Για αυτή τη μέτρηση, τοποθέτησε τη μεζούρα γύρω από την περιοχή των γλουτών σου, στο μέγιστο σημείο τους.
6. Μηρού
Σε αυτή την περίπτωση θα χρειαστεί να τοποθετήσεις τη μεζούρα στο μέσο του δεξιού μηρού σου, στη νοητή ευθεία που σχηματίζεται μεταξύ της φυσικής πτυχής στη βουβωνική περιοχή και του ανώτερου οστού του γόνατου.
Έχει αξία η μέτρηση των Πόντων σε άλλα σημεία;
Φυσικά! Η χρήση της μεζούρας μπορεί να εφαρμοστεί σε πολλά άλλα σημεία του σώματος όπως: λαιμός, στήθος και κνήμη. Η συστηματική μέτρηση και καταγραφή των τιμών κάθε σημείου βοηθά στη σύγκριση των νέων και παλιών αποτελεσμάτων γεγονός το οποίο συμβάλλει στην καλύτερη εκτίμηση της αλλαγής που παρουσιάζεται στο σώμα συνολικά. Ωστόσο, επίσημα διεθνή όρια- στόχοι έχουν καθιερωθεί για συγκεκριμένα μόνο σημεία: την περίμετρο μέσης και την αναλογία της με την περίμετρο ισχίου και το ύψος.
Υπάρχουν στόχοι για τους Πόντους;
Ο επιβαρυντικός ρόλος του σωματικού λίπους στην υγεία καθιστά αναγκαία τη δυνατότητα εκτίμησης του σωματικού λίπους με εύκολο, απλό και γρήγορο τρόπο. Προς αυτή την κατεύθυνση, έχουν καθιερωθεί κάποια όρια που αφορούν τη μέτρηση συγκεκριμένων περιμέτρων σώματος με μία μεζούρα.
Τα βασικά σημεία για τα οποία έχουν θεσπιστεί όρια είναι η περιφέρεια της μέσης και του ισχίου. Η σχέση μεταξύ αυτών των δύο αποτελεσμάτων δίνει πληροφορίες σχετικές με την εναπόθεση κοιλιακού λίπους.
Περίμετρος μέσης (ΠΜ)
Η μέτρηση των πόντων στο συγκεκριμένο σημείο του σώματος είναι εξαιρετικής σημασίας καθώς αποτελεί δείκτη κοιλιακής παχυσαρκίας. Συνδέεται, δηλαδή, με τις αποθήκες ενδο- κοιλιακού λίπους, γνωστό και ως σπλαχνικό, το οποίο περιβάλλει τα τα σπλαχνικά όργανα όπως το ήπαρ. Η συσσώρευση αυτού του είδους λίπους προκαλεί σοβαρές μεταβολικές επιδράσεις και κυρίως: μειωμένη ανοχή γλυκόζης, μειωμένη ευαισθησία στην ινσουλίνη και αυξημένα επίπεδα χοληστερόλης και τριγλυκεριδίων.
Η περιφέρεια της μέσης έχει λοιπόν συσχετισθεί θετικά με πολλές χρόνιες ασθένειες. Συγκεκριμένα, η μεγαλύτερη περίμετρος μέσης από τα φυσιολογικά όρια που εμφανίζονται στον ακόλουθο πίνακα, για κάθε φύλο, αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης:
- διαβήτη
- μεταβολικού συνδρόμου
- καρδιαγγειακών παθήσεων
- καρκίνου
ενώ έχει συσχετισθεί θετικά και με αυξημένη θνησιμότητα από τα παραπάνω αίτια.
Κίνδυνος Υγείας | Γυναίκες | Άνδρες |
Φυσιολογικός | < 80 εκατοστά | < 94 εκατοστά |
Αυξημένος | 80- 88 εκατοστά | 94-102 εκατοστά |
Πολύ αυξημένος | ≥ 88 εκατοστά | ≥ 102 εκατοστά |
Παράδειγμα:
- Μία γυναίκα με περιφέρεια μέσης 78 εκατοστών, βρίσκεται εντός των φυσιολογικών ορίων (<80 εκατοστά).
- Αντίθετα, μία γυναίκα της οποίας η περίμετρος μέσης είναι 85 εκατοστά, έχει υψηλά επίπεδα σπλαχνικού λίπους και αντιμετωπίζει αυξημένο κίνδυνο εκδήλωσης κάποιου χρόνιου προβλήματος υγείας (80-88 εκατοστά).
- Αντίστοιχα, γυναίκα με περίμετρο μέσης 90 εκατοστά εμφανίζει πολύ υψηλά επίπεδα ενδο-κοιλιακού λίπους με αποτέλεσμα να έχει πολύ αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης σοβαρής χρόνιας νόσου.
Αναλογία μέσης (ΠΜ) – ισχίου (ΠΙ)
Αποτελεί δείκτη προσδιορισμού κινδύνου παθήσεων που σχετίζονται με την κεντρικού τύπου παχυσαρκία.
Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, φυσιολογικός θεωρείται ο κίνδυνος όταν η αναλογία είναι μικρότερη από 0,85 για τις γυναίκες και από 0,9 για τους άνδρες
Και στα δύο φύλα, αναλογία ίση ή μεγαλύτερη του 1 συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο προβλημάτων υγείας που σχετίζονται με την κεντρικού τύπου παχυσαρκία. Παραδείγματα τέτοιων προβλημάτων είναι τα καρδιαγγειακά νοσήματα, όπως η υπέρταση και οι μεταβολικές παθήσεις όπως ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2 και το μεταβολικό σύνδρομο.
Κίνδυνος Υγείας | Γυναίκες | Άνδρες |
Φυσιολογικός | < 0,80 | < 0,95 |
Αυξημένος | 0,80- 0,85 | 0,95-1 |
Πολύ αυξημένος | > 0,85 | ≥ 1 |
Παράδειγμα:
- Ένας άνδρας με περιφέρεια μέσης 94 εκατοστά και περιφέρεια ισχίου 100 εκατοστά, έχει αναλογία ίση με 0,94 και βρίσκεται εντός των φυσιολογικών ορίων (<0,95).
- Αντίθετα, άνδρας με περιφέρεια μέσης 97 εκατοστά και περιφέρεια ισχίου 100 εκατοστά, έχει αναλογία ίση με 0,97. Αυτό σημαίνει ότι ανήκει στην κατηγορία του πληθυσμού με αυξημένο κίνδυνο υγείας (0,95-1).
- Αντίστοιχα, άνδρας με αναλογία ίση με 1, σημαίνει ότι η περίμετρος μέσης είναι ίση με την περίμετρο του ισχίου του. Ως αποτέλεσμα, εμφανίζει πολύ αυξημένο κίνδυνο υγείας εξαιτίας της κεντρικού τύπου παχυσαρκίας του.
Αναλογία μέσης- ύψους
Ομοίως, η αναλογία περιφέρειας μέσης- ύψους είναι άλλος ένας δείκτης εκτίμησης του κινδύνου υγείας που σχετίζεται με το ενδο-κοιλιακό λίπος. Σύμφωνα με τις συστάσεις του ΠΟΥ επικίνδυνο όριο αναλογίας μέσης-ύψους είναι από 0,53 και πάνω για τους άντρες και ίσο ή μεγαλύτερο με 0,54 για τις γυναίκες.
Παράδειγμα:
- Μία γυναίκα με περιφέρεια μέσης 79 εκατοστά και ύψος 160 εκατοστά, έχει αναλογία ίση με 0,49 και βρίσκεται εντός των φυσιολογικών ορίων (<0,54).
- Ομοίως, άνδρας με περιφέρεια μέσης 97 εκατοστά και ύψος 178 εκατοστά, διατρέχει αυξημένο κίνδυνο υγείας καθώς η αναλογία του είναι ίση με 0,54.
Πόντοι και Mείωση Λίπους
Η διαφορά που προκύπτει μεταξύ των τιμών των πόντων αφορά την αλλαγή στη σωματική σύσταση και ειδικά, στη μείωση του σωματικού λίπους. Η μεζούρα θεωρείται πιο αξιόπιστη μέθοδος για την εκτίμηση της μεταβολής του σωματικού λίπους σε σχέση με τη ζυγαριά για έναν απλό λόγο. Ο λιπώδης ιστός σου έχει δύο βασικούς ρόλους: την αποθήκευσης της πλεονάζουσας ενέργειας που λαμβάνεις από την τροφή και τη θερμομόνωση. Για το συγκεκριμένο λόγο, είναι εκ φύσεως σχεδιασμένος να έχει χαμηλή πυκνότητα και πολύ μικρή περιεκτικότητα σε νερό, γεγονός το οποίο τον καθιστά ελαφρύ αναλογικά με τον όγκο του.
Πώς μεταφράζεται αυτό;
Πολύ απλά, όταν «χάνεις» λίπος, παρατηρείς αλλαγή στον όγκο του σώματός σου (π.χ. ρούχα, ζώνη, πόντοι), παρότι η διαφορά στο βάρος μπορεί να είναι από μικρή έως και ελάχιστη.
Υπολόγισε το Λίπος σου με τη Μεζούρα
Όσο περίεργο και αν σου φαίνεται ένας εκπαιδευμένος διαιτολόγος- διατροφολόγος μπορεί να υπολογίσει το ποσοστό του σωματικού σου λίπους με μία μόνο μεζούρα κι έναν μαθηματικό τύπο!
Μάλιστα, ο μαθηματικός αυτός τύπος έχει προκύψει από μελέτη που πραγματοποιήθηκε στη χώρα μας. Επομένως, έχει διαμορφωθεί σύμφωνα με τα δεδομένα του ελληνικού πληθυσμού και τα αποτελέσματά του θεωρούνται αρκετά πιο αξιόπιστα, συγκριτικά με εξισώσεις που εφαρμόζονται σε παγκόσμια κλίμακα.
Τα στοιχεία που είναι απαραίτητα για τον συγκεκριμένο υπολογισμό είναι:
- το φύλο
- η περιφέρεια μέσης
- η περιφέρεια ισχίου
- η περιφέρεια πήχη
- και το ύψος
Για την αξιολόγηση των αποτελεσμάτων που προκύπτουν, χρησιμοποιούνται τα φυσιολογικά όρια ποσοστού σωματικού λίπους, ανάλογα με την ηλικία και το φύλο, όπως παρουσιάζονται στον ακόλουθο πίνακα.
Γυναίκες | ||||
Ηλικία | Ελλιποβαρές | Φυσιολογικό | Υπέρβαρο | Υπέρβαρο |
18-39 | <21% | 21-33% | 33-39% | >39% |
40-59 | <23% | 23-34% | 34-40% | >40% |
60-99 | <24% | 24-36% | 36-42% | >42% |
Άνδρες | ||||
Ηλικία | Ελλιποβαρές | Φυσιολογικό | Υπέρβαρο | Υπέρβαρο |
18-39 | <8% | 8-20% | 20-25% | >25% |
40-59 | <11% | 11-22% | 22-28% | >28% |
60-99 | <13% | 13-25% | 25-30% | >30% |
Πόντοι και Υγεία
Όπως προανέφερα, οι πόντοι ενός σημείου του σώματος είναι ενδεικτικοί του αποθηκευμένου λίπους. Σύμφωνα με τη διεθνή επιστημονική κοινότητα, οι αυξημένες περίμετροι σε συγκεκριμένα σημεία του σώματος μπορεί να επηρεάσουν την κατάσταση υγείας, συνδυαστικά με το σωματικό βάρος. Συγκεκριμένα, η περιφέρεια μέσης αποτελεί επίσημα αναγνωρισμένο δείκτη υγείας, λόγω της ισχυρής συσχέτισης της με τη νοσηρότητα και τη θνησιμότητα.
Σύμφωνα με μία πρόσφατη μελέτη, που διεξήχθη σε δείγμα μετεμμηνοπαυσιακών γυναικών, το σημείο εναπόθεσης του λίπους αποτελεί σημαντικό προγνωστικό παράγοντα για την καρδιαγγειακή λειτουργία.
Η αυξημένη περίμετρος μέσης συνδέθηκε με αυξημένο κίνδυνο για καρδιαγγειακές παθήσεις, ανεξάρτητα από το βάρος
Μάλιστα, φάνηκε ότι η εναπόθεση λίπους γύρω από τη μέση (π.χ. γυναίκες με σωματότυπο «μήλου»), ανεξάρτητα από το βάρος, συνδέεται σημαντικά με αυξημένο κίνδυνο για καρδιαγγειακές παθήσεις. Αντίθετα, οι γυναίκες με περισσότερο λίπος στην περιοχή των κάτω άκρων (π.χ. σωματότυπος «αχλάδι»), εμφάνισαν έως και 40% χαμηλότερο κίνδυνο για καρδιαγγειακά νοσήματα, συγκριτικά με εκείνες που είχαν χαμηλά ποσοστά λίπους σε αυτό το σημείο του σώματος.
Η προστατευτική δράση της αυξημένης περιφέρειας ισχίου επιβεβαιώνεται και από άλλες μελέτες, οι οποίες ωστόσο έλαβαν χώρα σε εθνικό επίπεδο πληθυσμού. Ως εκ τούτου, για την ασφαλή γενίκευση αυτών των συμπερασμάτων στον ευρύτερο πληθυσμό απαιτούνται σίγουρα περισσότερες μελέτες.
Κάθε πότε να μετράς τους Πόντους;
Δεν υπάρχει μία σαφής και επιστημονικά τεκμηριωμένη απάντηση για το ποια συχνότητα είναι η καταλληλότερη. Ορισμένοι συνάδελφοι διαιτολόγοι, προτείνουν τη μέτρηση των πόντων σε εβδομαδιαία βάση. Άλλοι υποστηρίζουν ότι, όπως και με το λιπώδη ιστό, είναι καλύτερο να καταγράφεται η μηνιαία μεταβολή.
Όποια συχνότητα κι αν επιλέξεις, φρόντισε να μετράς τους πόντους σου σε όσο το δυνατόν παρόμοιες συνθήκες. Έχε κατά νου λοιπόν το πάχος των ρούχων που φοράς σε κάθε μέτρηση και την ώρα της μέτρησης. Ειδικά αν είσαι γυναίκα, καλό είναι να αποφύγεις τις μετρήσεις κατά τις ημέρες με αυξημένη πιθανότητα κατακρατήσεων υγρών λόγω της έμμηνου ρύσης.
Εναλλακτική Μέτρηση Πόντων
Εάν δε θέλεις να ασχολείσαι με τη μεζούρα συχνά, η αλήθεια είναι ότι υπάρχουν κι άλλα μέσα, πολύ πιο απλά, που μπορείς να επιστρατεύεις καθημερινά όπως τα ίδια σου τα ρούχα και η ζώνη! Εφόσον καταβάλλεις προσπάθεια για να αλλάξεις την εικόνα του σώματός σου, φρόντισε λοιπόν, να παρατηρείς την εφαρμογή των στενών υφασμάτινων ρούχων πάνω σου για να αξιολογείς την πρόοδό σου σε καθημερινή βάση.
Συμπερασματικά
Από τη συμβουλευτική που ακολουθώ στις συνεδρίες μου τόσα χρόνια, τόσο στο γραφείο,όσο και στις εξ΄ αποστάσεως, έχω καταλήξει σε ένα συμπέρασμα. Μία προσπάθεια είναι αποτελεσματική όταν πέρα από το βάρος και το λίπος, εστιάζουμε στη διαμόρφωση υγιεινών διατροφικών συνηθειών και συμπεριφορών. Για να δεις λοιπόν τις διαφορές που τόσο επιθυμείς, είναι απαραίτητο να θέσουμε αρχικά μετρήσιμους στόχους που θα τους επιτυγχάνεις σταδιακά.
Προς αυτή την κατεύθυνση, ιδιαίτερα μετά την καραντίνα λόγω του COVID-19, που η online συμβουλευτική από ένα πτυχιούχο διαιτολόγο έχει εξίσου σημαντική ζήτηση, η μέτρηση των πόντων αποτελεί μία απλή, εύκολη και γρήγορη μέθοδο με μετρήσιμους στόχους που εξυπηρετεί την εκτίμηση του σωματικού λίπους και την αξιολόγηση της εικόνας του σώματος. Έχε στο νου όμως, ότι η ακρίβειά της εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, οι βασικότεροι από τους οποίους έχουν να κάνουν με την εκπαίδευση και την εμπειρία του επιστήμονα υγείας που αναλαμβάνει να τη φέρει εις πέρας.
Φόρμα αξιολόγησης Σωματομετρήσεων
Αναζητάς τρόπο να παρακολουθείς τις αλλαγές στο σώμα σου, πέρα από τη χρήση ζυγαριάς; Το αρχείο αυτό είναι για σένα! Κατέβασέ το και ξεκίνα να καταγράφεις τους πόντους των σωματικών περιφερειών σου ώστε να έχεις εύκολα κι άμεσα εικόνα της προόδου σου.
Ευχαριστούμε για την Εγγραφή
Θες να συζητήσουμε;
Έχεις σχόλια ή ερωτήσεις σχετικά με το άρθρο; Στείλε μου ένα email ή μήνυμα στο messenger. Αν θέλεις να μάθεις περισσότερα για το πώς θα πετύχεις τους διατροφικούς στόχους σου, διάβασε πρώτος/η τη νέα μου αρθρογράφηση στο newsletter του Diaitologos ή γίνε μέλος στο Facebook Page μου. Ακολούθησε με στο Instagram και μην ξεχάσεις να κάνεις subscribe στο Youtube !
Chen, G. C., Arthur, R., Iyengar, N. M., Kamensky, V., Xue, X., Wassertheil-Smoller, S., & Banack, H. R., Association between regional body fat and cardiovascular disease risk among postmenopausal women with normal body mass index. European heart journal. 2019, 40.34: 2849-2855.
Cerhan JR, et al. A Pooled Analysis of Waist Circumference and Mortality in 650,000 Adults. Mayo Clinic Proceedings. 2014;89(3):335.
Apps.who.int. 2020. Waist Circumference And Waist-Hip Ratio Report Of A WHO Expert Consultation GENEVA, 8–11 DECEMBER 2008. [online] Available at: <https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/44583/9789241501491_eng.pdf;jsessionid=536F2303D9C9723497868FE0782CB3FE?sequence=1> [Accessed 14 August 2020].
Healthline. 2020. Waist-To-Hip Ratio: Chart, Ways To Calculate, And More. [online] Available at: <https://www.healthline.com/health/waist-to-hip-ratio#calculate> [Accessed 14 August 2020].
Kanellakis, S., Skoufas, E., Khudokonenko, V., Apostolidou, E., Gerakiti, L., Andrioti, M., Bountouvi, E. and Manios, Y., 2017. Development and validation of two equations based on anthropometry, estimating body fat for the Greek adult population. Obesity, 25(2), pp.408-416.
Lissner, L., Björkelund, C., Heitmann, B. L., Seidell, J. C., & Bengtsson, C. Larger hip circumference independently predicts health and longevity in a Swedish female cohort. Obesity research, 2001, 9.10: 644-646.
Janssen, I., Katzmarzyk, P. T., & Ross, R. Waist circumference and not body mass index explains obesity-related health risk. The American journal of clinical nutrition, 2004, 79.3: 379-384.
Janssen, I., Katzmarzyk, P. T., & Ross, R. Body mass index, waist circumference, and health risk: evidence in support of current National Institutes of Health guidelines. Archives of internal medicine, 2002, 162.18: 2074-2079.
Μανιός, Ι. ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ: ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΙΚΟ ΚΑΙ ΙΑΤΡΙΚΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ, ΣΩΜΑΤΟΜΕΤΡΙΚΟΙ, ΚΛΙΝΙΚΟΙ ΚΑΙ ΒΙΟΧΗΜΙΚΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ. ΙΑΤΡΙΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ Π. Χ. ΠΑΣΧΑΛΙΔΗΣ, 2006. 200
Dekkers, J. C., van Wier, M. F., Hendriksen, I. J., Twisk, J. W., & van Mechelen, W.
DEKKERS, Johanna C., et al. Accuracy of self-reported body weight, height and waist circumference in a Dutch overweight working population. BMC medical research methodology, 2008, 8.1: 69.
Ashwell M., Charts Based on Body Mass Index and Waist-to-Height Ratio to Assess the Health Risks of Obesity: A Review. , The Open Obesity Journal. 2011 May; 311(1):78-84.