Καλεσμένος στην εκπομπή του Μιχάλη Κεφαλογιάννη, «Η Ζωή μου, η Υγεία μου» στην ΕΡΤ, συζητήσαμε εκτενώς για την καφεΐνη και τον καφέ!
Ο περισσότερος κόσμος έχει συνδέσει την καφεΐνη με τον καφέ, λογικό αφού έχει πραγματικά μεγάλη περιεκτικότητα. Ωστόσο δεν τη βρίσκουμε μόνο στους κόκκους του καφέ, υπάρχει σε διάφορα φυτά, όπως είναι οι σπόροι του κακάο, τα φύλλα τσαγιού και οι καρποί guarana.
Το 90% των ενηλίκων καταναλώνει καφεΐνη με κάποια μορφή εκ των οποίων το 98%, προέρχεται από ροφήματα (όπως καφές & τσάι), ενεργειακά ποτά και αναψυκτικά. Ακόμα, γλυκίσματα που πιθανό να περιέχουν καφεΐνη –ανάλογα και με την παρασκευή τους πάντα- είναι το τιραμισού, η τούρτα μόκα, η σοκολάτα και το παγωτό με γεύση μόκα ή με γεύση καφέ.
Καφεΐνη και μεταβολισμός
H αύξηση του μεταβολισμού μας, η απώλεια βάρους και λίπους είναι έννοιες που συνδέονται και σχετίζονται με τη δράση που έχει η καφεΐνη στο κεντρικό νευρικό μας σύστημα, στον εγκέφαλο δηλαδή. Πιο συγκεκριμένα, αυξάνει την απελευθέρωση νευροδιαβιβαστών όπως η ντοπαμίνη και η επινεφρίνη (αδρεναλίνη). Τι είναι όμως αυτές οι άγνωστες λέξεις;
Πρακτικά στέλνουν μηνύματα στα κύτταρά μας για την καύση του λίπους. Η αύξηση του μεταβολισμού που έχει παρατηρηθεί σε κάποιες έρευνες πραγματοποιείται κατά κύριο λόγω της αυξημένης καύσης λίπους. Ωστόσο, αυτό το φαινόμενο είναι πιο συχνό όταν ξεκινάει κάποιος την κατανάλωση καφεΐνης και όχι μετά από συστηματική κατανάλωσή της. Η καλύτερη απόδοση κατά την άσκηση έχει φανεί επίσης από πλήθος μελετών και ένα μέρος της αποδίδεται στην αυξημένη καύση λίπους & την ταυτόχρονο διατήρηση της μυϊκής μας μάζας.
Πόση καφεΐνη να καταναλώνω;
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων (EFSA) η συνιστώμενη ημερήσια κατανάλωση καφεΐνης για τους ενήλικες είναι τα 400 mg, δηλαδή 3-4 φλιτζάνια στιγμιαίου καφέ. Στις γυναίκες σε κατάσταση εγκυμοσύνης ή σε περίοδο θηλασμού, προτείνεται η κατανάλωση καφεΐνης να μην ξεπέρνα τα 200mg την ημέρα, μισή ποσότητα δηλαδή. Σε ανηλίκους δεν υπάρχουν αρκετά ερευνητικά δεδομένα όσον αφορά την κατανάλωση καφεΐνης, ωστόσο έρευνες έχουν δείξει ότι έως 3 mg/kg ΣΒ η κατανάλωση θεωρείται ασφαλής.
Ποιο είναι το σωστό φλιτζάνι καφέ;
Ανάλογα με τον καφέ που θα καταναλώσουμε θα επιλέξουμε και το κατάλληλο φλιτζάνι. Σε μια κούπα περίπου 200ml μπορούμε να καταναλώσουμε τον καφέ φίλτου ή το στιγμιαίο, ενώ σε ένα φλιτζάνι μικρότερο (30-50 ml) μπορούμε να απολαύσουμε μονό ελληνικό καφέ ή εσπρέσο.
Υπάρχουν υγιεινοί και ανθυγιεινοί καφέδες;
Υπάρχει καφές με περισσότερα αντιοξειδωτικά, όπως για παράδειγμα ο ελληνικός. Δε θα λέγαμε τον φίλτρου ανθυγιεινό, ωστόσο ο ελληνικός μας προσφέρει περισσότερα θρεπτικά συστατικά. Επιπλέον, ο στιγμιαίος και ο ελληνικός έχουν λιγότερη καφεΐνη σε σχέση με τον φίλτρου και ειδικά στον ελληνικό η μεγαλύτερη ποσότητα της παραμένει στο κατακάθι.
Οι προσθήκες που βάζουμε στον καφέ, όπως για παράδειγμα η ζάχαρη (20 θερμίδες) ή η κρέμα γάλακτος (50 θερμίδες), έχουν ως αποτέλεσμα να αυξάνουν το θερμιδικό περιεχόμενο του, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι θα χάσουμε τα οφέλη της καφεΐνης ή των αντιοξειδωτικών που προσφέρει.
Ντεκαφεϊνέ
Με 0-3mg καφεΐνης, ο ντεκαφεϊνέ καφές αποτελεί πολύ καλή επιλογή για όλες τις περιπτώσεις! Από άτομα που ακολουθούν φαρμακευτική αγωγή και θέλουν να περιορίσουν την κατανάλωση καφεΐνης μέσα στην ημέρα τους μέχρι, μέλλουσες μανούλες, στις οποίες συστήνεται μειωμένη πρόσληψη και θέλουν να απολαύσουν άφοβα έναν φλιτζάνι καφέ παραπάνω.