Μπορείς να οργανώσεις σωστά τα ψώνια σου και να τα προσαρμόσεις στις δικές σου ανάγκες;
Εδώ θα σου παραθέσω ορισμένες βασικές αρχές που θα σε βοηθήσουν στην επιλογή των σωστών τροφίμων εύκολα και γρήγορα, ανάμεσα στους αμέτρητους πειρασμούς, με τους οποίους έρχεσαι καθημερινά σε επαφή στα supermarkets.
Τι Στρατηγική να Ακολουθήσεις;
- Είναι βασικό – αν και μπορεί να σου φανεί αστείο – να μην πηγαίνεις ποτέ για ψώνια πεινασμένος! Τσίμπησε κάτι πριν φύγεις από το σπίτι, ώστε να μην σε παροτρύνει η λαιμαργία να αγοράσεις περιττά πράγματα.
- Θα ήταν ωφέλιμο να καθιερώσεις μια συγκεκριμένη μέρα και ώρα για τα εβδομαδιαία ψώνια σου (πχ το Σάββατο το πρωί), ώστε η ρουτίνα να σε βοηθήσει στο να είσαι περισσότερο γρήγορος και αποτελεσματικός.
- Δεν πρέπει επίσης να παραλείπεις να εφοδιάζεσαι με τα εκπτωτικά σου κουπόνια αν έχεις, καθώς και να ενημερώνεσαι για τις διάφορες προσφορές που κάνουν οι εταιρίες ή τα supermarkets, καθώς έτσι μπορείς να κάνεις μεγάλη εξοικονόμηση χρημάτων.
- Τέλος, αν υποχρεωτικά ψωνίζεις μαζί με το παιδί σου, μην αγχώνεσαι! Αντί για ταλαιπωρία, δες την περίσταση ως ευκαιρία για μια μικρή εκπαίδευση και του παιδιού πάνω στο πώς να επιλέγει σωστά αυτά που τρώει.
Λίστα Αγορών, πόσο σημαντική είναι;
Πριν επισκεφθείς το supermarket αφιέρωσε οπωσδήποτε όσο χρόνο χρειάζεσαι για να ετοιμάσεις τη λίστα με τα ψώνια. Θα σου εξοικονομήσει χρόνο και χρήμα.
Αρχικά αποφάσισε από τώρα για τα 7 κυρίως γεύματα της εβδομάδας, λαμβάνοντας υπόψη πόσες φορές θα έχεις τον χρόνο να μαγειρέψεις και πόσες θα πρέπει να ετοιμάσεις κάτι εύκολο και γρήγορο (ζυμαρικά, κατεψυγμένα γεύματα, κονσέρβες κλπ).
Ενώ φτιάξεις τη λίστα, ελέγξε ότι περιλαμβάνει τροφές από όλες τις ομάδες τροφίμων, δηλαδή κρέας, γαλακτοκομικά, υδατάνθρακες (ψωμί, δημητριακά, αμυλώδη, ζυμαρικά, ρύζι), λαχανικά, φρούτα και λίπη-έλαια. Έτσι θα επιβεβαιωθείς ότι η διατροφική ποικιλία της εβδομάδας είναι ικανή να σου παρέχει όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά.
Μπορείς να ακούσεις περισσότερα στο απόσπασμα από την συνέντευξη που έδωσα στον Αnt1 radio και τον Κωνσταντίνο Λασκαράτο, όπου μίλησα για τα πράγματα που πρέπει να προσέχω όταν καταρτίζω τη λίστα για το σούπερ μάρκετ.
Πώς να σχεδιάσεις τη Λίστα Αγορών;
Το πρώτο βήμα είναι να σχεδιάσεις μία λίστα, η οποία θα περιλαμβάνει τις βασικές κατηγορίες τροφίμων, που θα συνοδεύονται από τον απαραίτητο χώρο για να γράψεις άλλες πληροφορίες που θα θέλεις να προσθέσει. Ένας καλός τρόπος για να τη σχεδιάσεις είναι να λάβεις υπόψη το μοντέλο της μεσογειακής διατροφής, από το οποίο μπορείς να καθορίσεις τη συχνότητα αγοράς ορισμένων προϊόντων.
Το δεύτερο βήμα είναι να εντάξεις στη λίστα αυτή και άλλες κατηγορίες προϊόντων, όπως καθαριστικά, είδη υγιεινής ή χαρτικά, που είναι απαραίτητα για το νοικοκυριό. Μην παραλείψεις να προσθέσεις μία επιπλέον κατηγορία με κενά πεδία για προϊόντα που δεν ανήκουν στις προηγούμενες κατηγορίες ή που δεν αγοράζεις συχνά. Στο άρθρο αυτό θα αναφερθούμε στην αγορά τροφίμων, ωστόσο όταν οργανώσεις τα ψώνια σου, είναι καλό να λάβεις υπόψη όλες τις ανάγκες του σπιτιού με στόχο την πιο αποτελεσματική κατανομή του οικογενειακού εισοδήματος.
Στο τέλος της λίστας που έχεις σχεδιάσει θα πρέπει να υπάρχει χώρος για να σημειώσεις κάποια είδη προϊόντων, τα οποία ενδέχεται να είναι σε προσφορά στο σουπερμάρκετ.
Πώς να συμπληρώσεις τη λίστα;
Το τρίτο βήμα είναι να ελέγξεις το ψυγείο σου, τον καταψύκτη και το ντουλάπι, ώστε να δεις τι περιέχει και τι πρέπει να αγοράσεις, πάντα σε συνδυασμό με τα γεύματα που έχεις προγραμματίσει να παρασκευάσεις μέσα στην εβδομάδα.
Το τέταρτο βήμα είναι να λάβεις υπόψη την ευπάθεια ορισμένων προϊόντων ή την ημερομηνία λήξης που αναγράφεται στη συσκευασία τους. Αν, για παράδειγμα, η μπανάνα είναι ώριμη, θα πρέπει να καταναλωθεί σε μικρό χρονικό διάστημα, αλλιώς θα μαυρίσει.
Επίσης, το φρέσκο γάλα θα πρέπει να καταναλωθεί σύμφωνα με την αναγραφόμενη ημερομηνία λήξης ή μέσα σε 2 μέρες εάν είναι ήδη ανοιχτό. Υπάρχουν, λοιπόν, κάποια προϊόντα τα οποία θα πρέπει να καταναλώνονται μέσα σε εύλογο χρονικό διάστημα, ώστε να μη μειώνεται η θρεπτική αξία τους και να μη γίνονται επικίνδυνα για την υγεία, επομένως η αγορά τους θα πρέπει να προγραμματίζεται και με κριτήριο αυτό το χαρακτηριστικό.
Σούπερ μάρκετ
Όταν ακούς ή συζητάς για τα ψώνια του σπιτιού σου, στο μυαλό σου έρχεται αυτόματα η εικόνα του σούπερ μάρκετ. Η ασυναίσθητη αυτή σκέψη σου δικαιολογείται απόλυτα από την πληθώρα αυτών των καταστημάτων και από την ευκολία που σου προσφέρουν.
Χαρακτηριστικά θα αναφέρω ότι μέσα σε μία δεκαετία ο αριθμός αυτού του είδους καταστημάτων διπλασιάστηκε. Έτσι, το πλησιέστερο σούπερ μάρκετ της γειτονιάς σου απέχει λίγα λεπτά με τα πόδια από το σπίτι σου, δίνοντάς σου πρόσβαση σε μία μεγάλη ποικιλία προϊόντων. Με μία μόνο επίσκεψη σε αυτό, μπορείς να αγοράσεις σχεδόν όλα τα υλικά αγαθά που χρειάζεσαι για το σπίτι σου, υγιεινά και μη. Γλιτώνεις, επομένως, χρόνο και πολλές φορές ακόμη και χρήματα με τις διαθέσιμες προσφορές στις μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ.
Οι κρυφές παγίδες στα σούπερ μάρκετ
Είναι τόσο ιδανικά αυτά τα καταστήματα για τις αγορές σου;
Όπως σε πολλά πράγματα, έτσι και εδώ, χρειάζεται να είσαι προσεκτικός/ή. Μην ξεχνάς ότι αυτοί οι χώροι έχουν δημιουργηθεί για να εξυπηρετούν έναν βασικό σκοπό. Να ωθούν τους καταναλωτές σε όσο το δυνατόν περισσότερες αγορές. Το εσωτερικό κάθε σούπερ μάρκετ πλέον είναι τόσο φιλικό, με ωραία μουσική, ευχάριστες μυρωδιές και μεγάλα καρότσια που σε προσκαλούν να περάσεις περισσότερο χρόνο στους διαδρόμους του. Ως αποτέλεσμα, αυξάνονται οι πιθανότητες να αγοράσεις προϊόντα που δε σου είναι απαραίτητα, ενώ εάν η επίσκεψη σου ήταν συντομότερη, ούτε που θα τα παρατηρούσες.
Άλλοι παράγοντες που μπορούν σε οδηγήσουν να αγοράσεις περισσότερα προϊόντα από αυτά που πραγματικά έχεις ανάγκη είναι οι διάφορες προσφορές σε πακέτα τροφίμων. Πόσες φορές έχεις αγοράσει τρόφιμα που βρίσκονταν σε προσφορά, τα οποία υπό άλλες συνθήκες δεν θα αγόραζες; Και το αποτέλεσμα; Μα φυσικά να καταναλώσεις αυτά τα τρόφιμα, μιας και υπήρχαν στο σπίτι!
Παγίδα σε μία τέτοια επίσκεψη μπορεί να αποτελέσει ακόμη και η αναμονή στην ουρά για το ταμείο. Έχεις σκεφτεί ποια προϊόντα υπάρχουν στην οπτική σου
επαφή περιμένοντας στην ουρά; Στην πλειονότητα των περιπτώσεων είναι μικρά σε μέγεθος και νόστιμα όπως καραμέλες και σοκολατάκια. Έτσι, καθώς περιμένεις είναι αρκετά πιθανό να προσθέσεις κάποιο από αυτά στο καλάθι σου, για να “ηρεμήσεις” τη δική σου βαρεμάρα ή του παιδιού σου που κουράστηκε να περιμένει.
Σούπερ μάρκετ και παχυσαρκία
Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω, οι αγορές σου στα σούπερ μάρκετ συνδέονται άμεσα με την κατανάλωση φαγητού και κατ’ επέκταση με το σωματικό σου βάρος. Δεν είναι τυχαία η σύνδεση του μεγέθους των καταστημάτων σούπερ μάρκετ σε μία χώρα με το ποσοστό παχυσαρκίας του πληθυσμού της.
Μήπως τώρα πήρες στα πιο σοβαρά την αξία της λίστας αγορών;
Αν ναι, πάμε να δούμε τις πιο γνωστές κατηγορίες τροφίμων που θα βρεις στα ράφια των σούπερ μάρκετ.
Κατεψυγμένα φαγητά
Είναι τροφές συνήθως εύκολες στην προετοιμασία και επαρκείς θρεπτικά, οι οποίες μπορούν κάλλιστα να συμπεριληφθούν στο πρωινό, στο μεσημεριανό και στο βραδινό σου ή ακόμα και σαν επιδόρπιο. Συμβουλεύσου τις διατροφικές ετικέτες και εντόπισε τα προϊόντα που ανταποκρίνονται περισσότερο στις προσωπικές σου ανάγκες.
Ψωμί, δημητριακά, ζυμαρικά, ρύζι
Οι επιλογές που θα κάνεις από αυτήν την τροφική ομάδα, καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό την περιεκτικότητα της διατροφής σου σε φυτικές ίνες. Αναζήτησε προϊόντα ολικής αλέσεως για να αυξήσεις την πρόσληψη φυτικών ινών στο διαιτολόγιο σου.
Όσπρια, ξηροί καρποί
Όσοι αγαπούν τα όσπρια θα πρέπει να γνωρίζουν ότι στα ράφια των supermarkets υπάρχει μεγάλη ποικιλία από αυτά (φακές, ρεβίθια, αρακάς, φάβα, φασόλια σε πολλές ποικιλίες). Τα όσπρια παρέχουν στον οργανισμό σημαντικές ποσότητες φυτικών ινών, φολικού οξέος και πρωτεϊνών, ενώ οι ξηροί καρποί είναι καλές πηγές μονοακόρεστων λιπαρών οξέων, βιταμίνης Ε, σεληνίου και πρωτεϊνών.
Κονσερβοποιημένα τρόφιμα
Κονσερβοποιημένα διατίθενται πολλά είδη τροφίμων, όπως λαχανικά, φρούτα, θαλασσινά κλπ. Είναι χρήσιμο να τα έχουμε στο σπίτι, καθώς έχουν μακρά διάρκεια ζωής και αποτελούν εύκολες και γρήγορες λύσεις για γεύματα. Απαιτείται όμως προσοχή στην διατροφική τους ετικέτα και μέτρο στην κατανάλωσή τους.
Περιστασιακά σνακ
Τρόφιμα, όπως πατατάκια, γλυκά μπισκότα, σοκολάτα και γλυκά είναι τα πιο συνηθισμένα σνακ και είναι πλούσια σε λίπος, ζάχαρη ή αλάτι. Μπορούμε να τα λαμβάνουμε περιστασιακά, αλλά να μην αποτελούν την καθημερινή μας λύση.
Αν δεν είσαι σίγουρος ότι το τρόφιμο που θέλεις να επιλέξεις για σνακ είναι για καθημερινή ή περιστασιακή χρήση, έλεγξε τη διατροφική ετικέτα.
Συμπερασματικά
Πριν αποφασίσεις, λοιπόν, να πας για ψώνια καλό είναι να φτιάξεις μια λίστα με όσα χρειάζεσαι. Αφού δεις τις ανάγκες σου και τι λείπει θα το συμπληρώσεις και αυτός θα είναι ο οδηγός για τα ψώνια σου. Έτσι μπορείς να ξέρεις τι είναι απαραίτητο και τι περιττό, αλλά και να αποφύγεις τις άσκοπες αγορές. Πριν επιλέξεις, ωστόσο, τα τρόφιμα της λίστας, έλεγξε τις ετικέτες τους, διότι θα σε βοηθήσει να αποφασίσεις αν θα το συμπεριλάβεις στη διατροφή σου με βάση τις ατομικές σου ανάγκες.